1. Cập nhật các dự án nhà ở xã hội
Việc thông qua Luật Nhà ở 2023 cùng những quy định mới về nhà ở xã hội được kỳ vọng sẽ có tác động tích cực đến hoạt động đầu tư của doanh nghiệp và người mua nhà.
Theo Bộ Xây dựng, 108 dự án nhà ở xã hội dự kiến sẽ hoàn thành trong năm nay. Các dự án sẽ cung cấp 47.500 sản phẩm nhà ở xã hội.
Hà Nội đã đăng ký hoàn thành 3 dự án với gần 1.200 căn hộ, trong khi TP.HCM cam kết hoàn thành 6 dự án với 3.800 căn hộ.
Ba địa phương dẫn đầu về số dự án hoàn thành trong năm nay gồm Bắc Ninh, Bình Dương và Hải Phòng. Bắc Ninh dự kiến hoàn thành 5 dự án (6.000 căn hộ); Bình Dương, 20 dự án (4.500); và Hải Phòng, 8 dự án (4.000).
Các địa phương khác cũng dự kiến hoàn thiện hàng nghìn căn hộ trong năm nay gồm Quảng Ninh, Bắc Giang, Phú Thọ, Hà Nam, Đà Nẵng, Bình Định, Đắc Lắc, Cần Thơ và An Giang.
Mới đây nhất, UBND tỉnh Lào Cai và Ban Quản lý Khu kinh tế Lào Cai đã ký thỏa thuận tiếp nhận nhà đầu tư 2 dự án nhà ở xã hội tại phường Bắc Lềnh và xã Vân Hòa, TP Lào Cai, với tổng vốn đầu tư 3.000 tỷ đồng.
Hai dự án sau khi hoàn thành sẽ cung cấp 2.900 căn hộ, cung cấp chỗ ở cho 7.450 người.
Ninh Bình dự kiến sẽ có thêm 271.800 m2 sản phẩm nhà ở xã hội trong năm nay, trong đó có 197.351 m2 sàn từ các dự án đang triển khai và 74.450 m2 từ các dự án kêu gọi đầu tư.
Nằm trong Đề án xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp và công nhân nhà máy giai đoạn 2021-2030, tỉnh Thừa Thiên – Huế đặt mục tiêu đến năm 2030 có 8.011 căn hộ.
Trong đó, 3.591 căn hộ dự kiến hoàn thành vào năm 2021-2025, còn lại 4.600 căn hộ sẽ hoàn thành vào năm 2025-2030. Chính quyền tỉnh cũng đã kêu gọi đầu tư thêm 5 dự án khác, có diện tích 44,57 ha, với 6.293 căn hộ.
Theo luật mới, để được thuê, mua sản phẩm nhà ở xã hội, người dân phải đáp ứng yêu cầu về thu nhập theo quy định của Chính phủ.
Yêu cầu này hợp lý hơn quy định hiện hành, theo đó người mua là đối tượng không phải nộp thuế thu nhập cá nhân. Vấn đề của quy định hiện hành là người có tiền tiết kiệm thì không được mua nhà ở xã hội, còn người có đủ điều kiện mua thì không đủ tiền mua.
2. Nhu cầu nhà ở xã hội
Giai đoạn 2011-2020, chỉ có 248 dự án nhà ở xã hội với 100.000 căn hộ được phát triển, chỉ thực hiện được 41,4% kế hoạch.
Kiểm toán nhà nước về chương trình phát triển nhà ở xã hội tại Hà Nội cho thấy, trong số 15 dự án nhà ở xã hội, có 2 dự án chưa triển khai, 7 dự án chưa được cấp phép đầu tư, 1 dự án chưa có báo cáo triển khai, 2 dự án dừng và 3 dự án đã tiếp nhận. chấp thuận chuyển sang nhà ở thương mại.
Tại TP.HCM, dù rất nỗ lực nhưng năm 2016-2020 chỉ triển khai được 15.000 căn hộ.
Nhu cầu nhà ở xã hội cao trong khi phân khúc thị trường vẫn còn nhiều vấn đề. Chỉ số giá nhà ở Việt Nam cao gấp 20 lần mức thu nhập bình quân của xã hội khiến các gia đình, cá nhân khó mua nhà. Ở các nước phát triển, chỉ số này chỉ cao hơn mức thu nhập trung bình từ 6-7 lần.
Các nhà phân tích ước tính, một người lao động ở độ tuổi 30 trở xuống, có thu nhập 15 triệu đồng/tháng và có thể tiết kiệm 6 triệu đồng sau khi chi trả cho các nhu cầu cơ bản tại các thành phố lớn Hà Nội hoặc TP.HCM, ít nhất 20 năm mới có được 1,5 tỷ đồng. mua nhà ở xã hội. Trong khi đó, một lao động có thu nhập 20-30 triệu đồng/tháng sẽ phải tiết kiệm từ 10-15 năm.
Ông Nguyễn Vinh Quỳnh, Công ty Luật Minh Bạch cho rằng, giá nhà ở xã hội vẫn còn quá cao so với khả năng chi trả của các đối tượng được hưởng chính sách nhà ở xã hội theo quy định của Luật Nhà ở 2014.
Do nguồn cung khan hiếm nên giá nhà ở xã hội trên thị trường ngày càng tăng. Trong khi đó, pháp luật hiện hành đặt ra những hạn chế về thời gian chuyển nhượng. Vì vậy, nhiều người lách luật để mua nhà.
Ông Nguyễn Vinh Quỳnh đến từ Công ty Luật Minh Bạch lưu ý, không có nhiều chủ đầu tư bất động sản muốn phát triển dự án nhà ở xã hội. Trung bình phải mất 5 năm để thực hiện một dự án nhà ở xã hội và lợi nhuận hàng năm tối đa họ có thể mong đợi chỉ là 2%, một mức rất thấp đối với hoạt động kinh doanh bất động sản.
